Geloven in een god die niet bestaat

zondag 16 juni 2019

Geloven in een God niet bestaat, dat is de titel van het boek van de atheïstische ds. Klaas Hendrikse. Dat zijn al zoveel paradoxen in één zin, dat ik het boek wel moest lezen!

Ds. Klaas Hendrikse beschrijft op zeer humoristische wijze hoe het heersende godsbeeld tot stand is gekomen, en toont heel effectief aan, dat God als almachtige heer, die vanuit een riante troon in de hemel op ons neerkijkt, niet bestaat. Om dit uit te leggen vergelijkt Hendrikse God met een appeltaart:

'Uit gesprekken en publicaties leid ik af dat veel collega-theologen en predikanten het ermee eens zijn dat God geen appeltaart is. Voor de meesten schijnt dat iets anders te zijn dan rechtuit zeggen dat God dus niet bestaat. Er wordt op soms onnavolgbaar creatieve wijze om de hete brij heen gedraaid. Bijvoorbeeld: 'God is zo groot dat Hij niet hoeft te bestaan.' Met alle respect hoor, maar dat noem ik bellen blazen. Dat God bestaat wordt niet bevestigd of ontkend, maar in nevelen gehuld. Zo blijft de godgeleerde buiten schot, snapt God zelf nauwelijks meer of hij nu wel of niet bestaat, en begrijpen gewone mensen er helemaal niets meer van.'

Geloof ≠ geloven

Hendrikse maakt onderscheid tussen geloof en geloven. Geloof omschrijft hij als een opvatting die je kunt hebben, geloven noemt hij een manier van zijn: je bent of leeft gelovig.

Geloven is je manier van leven: hoe ga jij om met wat er gebeurt, hoe handel je en vanuit welke overtuiging. God is maar een woord, en om te geloven heb je het niet nodig. Het gaat om wat eronder ligt aan ervaring.

Hendrikse roept de kerk op haar oogkleppen af te gooien en zich open te stellen voor nieuwe geluiden en een nieuwe taal.

'Stel je voor, je weet van niets en je vraagt: 'Is hier ook een wc?' En je krijgt als antwoord: 'Ja, naast de consistoriekamer, ziet u daar de kerkrentmeester die bij het liturgische centrum staat te praten met de tertius van het breed moderamen van de classis?' Dan heb je toch al lang in je broek geplast?'

Ik vind dit boek in alle opzichten een aanrader: het leest prettig, ik barstte regelmatig in lachen uit, en ik heb er veel van geleerd. Wat wil een mens nog meer!